Toprak Kaynaklı Isı Pompaları
Alternatif enerji kaynakları arasında, yer ısısı önemli bir yer tutmaktadır. Toprak kaynaklı ısı pompası teknolojisi, yeryüzünün belirli bir derinliğinde sıcaklığın yıl içinde nispeten sabit kalması gerçeğine dayanır. Yer ısısı pompası sayesinde tek bir binayı bile hem ekolojik hem de ekonomik olarak uygun bir şekilde ısıtmak mümkündür. Konfor amaçlı kullanılan ısı pompaları; yazın gerekli soğutmayı, kışın ise gerekli ısıtmayı sağlayacak şekilde dizayn edilirler.
Yer kaynaklı ısı pompası sistemlerinde üç ana kısım veya alt sistem bulunmaktadır. Bunlar;
• Isı taşıyıcı akışkan ile jeokütlenin temasını sağlayarak, ısı alışverişine olanak sağlayan boru düzenleri yani ısı değiştiricileri,
• Jeokütleden elde edilen ısıyı binaya aktaran sistem, yani ısı pompası.
• Bina içindeki mahalleri ısıtmak veya soğutmak için gerekli olan ısıdan yararlanma tesisi yani ısı dağıtım tesisidir.
Isı Pompaları Nasıl Çalışır?
Isı pompası, düşük sıcaklıklı kaynaklardan (hava, su, yer) ısıyı süzen ortamsal enerji teknolojisidir, su ve yer ısıtması için ihtiyaç duyulduğunda sıcaklığı yükseltir ve yayar. Isı pompaları soğutma amaçlı olarak da ters olarak çalışır. Dış hava sıcaklığı, mevsimlere göre değişkenlik göstermekle birlikte belli bir derinlikten itibaren yer ısısı nispeten sabit kalır. Bir iç üniteyle toprak altına gömülmüş bir ısı değiştiricisinden meydana gelen Toprak Kaynaklı Isı Pompası Sistemi yer ısısını enerji kaynağı olarak kullanır.
TOPRAK–SU KAYNAKLI ISI POMPASI SİSTEMİNİN AVANTAJLARI
- Temizlik – Çevre kirliliği yaratmaz
- Yüksek verim –Düşük işletme maliyeti
- Üstün konfor kalitesi – Isıtmada süreklilik
- Düşük enerji harcaması
- Daha küçük ünite kullanım imkânı
- Basit sistem
- Düşük bakım ihtiyacı
- Daha iyi bağımsız konfor
- Daha hızlı geri ödeme (enerji+ömür+bakım)
- Daha çok kullanılabilir alan imkânı
- Daha az servis ihtiyacı
- Görüntü problemi olacak bir dış ünite yok
- Bağımsız zon kontrol imkânı
- Bağımsız elektrik harcama ölçüm imkânı
- Her bölge isteğe göre her an ısıtılabilir ya da soğutulabilir
TOPRAK KAYNAKLI ISI POMPALARININ BİNALARDA KULLANIMI:
1-Yatay Borulama: Yatay ısı değiştiricileri, genellikle arsa alanının uygun olması durumunda kullanılırlar. Yatay sistemler tek bir hendek veya birbirine yakın hendekler içine bir veya birden fazla borunun yerleştirilmesiyle oluşur, Bu ısı değiştiricilerinin iyilik derecesi borular arasındaki mesafeye bağlıdır. Spiral veya düz boru şeklinde döşenebilirler.
Hafriyat maliyeti, sistemin ilk yatırım maliyetinin önemli bir kısmını oluşturduğunda, spiral yer ısı değiştiriciler kullanarak sistemin ilk yatırım maliyetini düşürmek mümkündür.
2-Dikey Borulama: Arsa alanlarının sınırlı olduğu, su tabakasının yüzeyden çok derinde olduğu durumlarda ve zeminin kayalık olduğu durumlarda bu sistemler yaygın olarak kullanılır. Bu nedenle dikey pompalar yer ısısını iletmek açısından oldukça ideal pompalardır.
Sondaj yapılacak yerde;
• Yer ile ilgili onayın bulunması,
• Her hava koşulunda araç ile girilebilecek bir yer olması,
• Arazi eğiminin maksimum % 5 olması,
• Sondaj noktasından her hangi bir şebekenin geçmemesi,
• Sondaj ve yardımcı makineler için yeterli yerin bulunması,
• Su bulunması,
• Elektrik temini (1x230 V veya 3x400V),
• Sondaj çamurlarının bertarafı için çukur veya hendek bulunması önemlidir.
Kaynak: http://www.eie.gov.tr
