Endüstriyel Filtrasyonda Enerji Verimliliğinin Artırılması
Yazan: Bora Şiranlı, Proje ve Satış Mühendisi, Nederman
Doğal kaynakların tükenmeye ve doğal dengelerin bozulmaya başladığı son yıllarda zor şartlarda ve yüksek maliyetler ile elde edilen enerjinin verimli kullanılması konusu oldukça önem kazanmıştır. Ülke ekonomilerinin temel taşlarından sanayi sektörü, üretilen bu enerjinin büyük ölçekte harcandığı ve tasarrufların daha değerli olduğu bir alandır.
Türkiye’de bu noktada tesislerde yapılacak enerji tasarrufunun işletme maliyetlerini düşürülmesi ve pazardaki pozisyonunu güçlendirmesi açısından oldukça önemli adımlar olduğunu, sektörün önde gelen işletmeleri maliyeti azaltan ve verimliliği artıran yatırımlar yapmakta olup sektördeki yeni trendleri yakalamaya çalıştığını görmekteyiz.
Dünyada birçok üretici, enerji yönetimine yaptığı bütüncül yaklaşımla enerji maliyetlerini %20’ye varan oranlarda düşürmeyi başarmıştır. Bu stratejik yaklaşımda anahtar noktalardan biri, maliyet düşürücü hedefleri belirlemek ve tesisin gerçek ihtiyacına uygun olarak enerji verimliliği yüksek cihazlar konumlandırmak olmuştur.
Endüstride kullanılan elektriğin büyük bir bölümü elektrik motoru ile tahrik edilen sistemler tarafından kullanılmaktadır. Bir elektrik motorunun ortalama ömrü üzerinden bir hesaplama yapılırsa motorun ömrü boyunca tükettiği enerjinin ürünün satış fiyatının 100 katına yaklaştığı görülmektedir. Bu noktada elektrik motorlu sistemlerin sayısında gidilecek azalma veya çalışma sürelerinde yapılacak tasarruflar tesisin genel elektrik ihtiyacını direkt olarak iyileştirecektir.
Tesislerde kurulan filtrasyon sistemlerinin çok büyük bir kısmının filtre temizliği, tesisin kompresörlerinden sağlanan basınçlı hava ile yapılmaktadır. Kompresörlerde elektrik enerjisinin %90’ının kayıp olduğunu, sadece %10’unun basınçlı hava üretiminde kullanıldığından yola çıkarak tesisteki basınçlı hava kullanımda yapılacak tasarrufun önemini daha net anlayabiliriz.
Filtrelerde Enerji ve Zaman Tasarrufu için Yeni Teknolojiler
Sektördeki yeni teknolojiler, filtrenin temizlik için ihtiyaç duyacağı hava miktarını ve çalışma zamanını sensörler ve kontrol paneli ile analiz edilerek çok daha az havayla daha iyi temizliğin sağlanmasına olanak sağlamaktadır. Basınçlı havanın sıkı bir şekilde kontrolü ile filtrelerin temizliği için gerekli enerji ihtiyacını %60 düşürmeniz mümkün olmaktadır.
Ayrıca daha az pulse ile filtrelerin temizliği sağlandığı için filtrelerde mikro düzeyde yırtılmalar da çok daha az gerçekleşmektedir. Bu sayede filtrelerin kullanım ömrü uzamakta ve filtre değişim maliyetleri de buna bağlı olarak %40 azalmaktadır.
Yapılan bir uygulamada bu sistemlerin kurulmadan önce sürekli temizlik modunda çalışan bir torba filtre grubunun basınçlı hava ihtiyacını karşılamak için 9 kompresöre ihtiyaç duyulmaktaydı. Sistemin kurulumu gerçekleştikten sonra (A) temizlik için filtrelerin büyük bir kısmında %90 oranında daha pulse gerçekleştiği gözlemlenmiştir. Buna bağlı olarak işletmede filtre için gerekli kompresör adedi kademeli olarak 9 kompresörden önce 7 (B) daha sonra 5 (C) kompresöre düşürülmüş, bu sayede %60 oranında enerji tasarrufu sağlanmıştır.
Tablo 1. Sıkıştırılmış Hava Kullanımı (kWh/gün)
Bu yeni sistemler ayrıca solenoid arızalarının fark edilmesine ve arızanın nerede gerçekleştiğinin tespit edilmesine de olanak sağlar. Yapılmış uygulamalardan alınan geri dönüşlere göre 200 adam/saatlik bakım süresinin 14 adam/saat seviyesine düştüğü raporlanmıştır.
Ayrıca sistem entegrasyonu gerçekleştirildiği takdirde HMI/SCADA raporlama yazılımları sayesinde panel üzerindeki bilgiler uzaktan merkezi olarak izlenmesi, analiz ve kontrol edilmesi mümkün olabilmektedir.
Enerji maliyetlerinden tasarruf etme trendinin yaygın olduğu son yıllarda, sektörün önde gelen endüstriyel filtrasyon sistemi üreticileri ürünlerinde inovasyonlara gitmekte ve son kullanıcılara maliyetlerini azaltacak bu teknolojileri sunmaktadır.