Header Reklam
Header Reklam

Bülent Vural: “Türkiye’de ısı pompası üretimini yaygınlaştırmalıyız”

14 Ağustos 2018 Dergi: Ağustos-2018
Bülent Vural: “Türkiye’de ısı pompası üretimini yaygınlaştırmalıyız”

Verimli Enerji Sistemleri Ltd. Şti. Kurucusu Bülent Vural

Verimli Enerji Sistemleri, 30 yılı aşkın sektörel deneyim temelinin üstüne kurulmuş bir firma. Bu 30 yılı aşkın sektörel deneyimin sahibi de, sektörümüzün yakından tanıdığı duayen bir isim: Bülent Vural. “Firmamızın uzmanlığı, hava ve su gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanarak kombi, kazan, split klima ve VRF gibi cihazları kullanmadan binaların ısıtılıp soğutulmasını sağlamaktır. Amacımız ülkemizin doğalgaz gibi fosil bazlı enerjilere olan bağımlılığını azaltmak ve halkımızın enerji maliyetlerini düşürmektir” diyen Vural ile firmanın üstüne tescilli bir Türk markası olan Newtherm’i ve ısı pompası teknolojisinin geleceğini konuştuk…

“Newtherm” Verimli Enerji Sistemleri firmasının üstüne tescilli bir Türk markasıdır

30 yılı aşkın sektörel deneyim temelinin üstüne kurulan Verimli Enerji Sistemleri firmamızın kökleri, yıllardır yaptığımız ısı pompası uygulamalarına ve TÜBİTAK ile birlikte gerçekleştirdiğimiz Ar-Ge çalışmalarına kadar uzanıyor.

Verimli Enerji Sistemleri, içinde yabancı sermaye bulundurmayan yerli bir firma olup, “Newtherm” firmamızın üstüne tescilli bir Türk markasıdır. Firmamızın uzmanlığı; hava ve su gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanarak kombi, kazan, ısı istasyonu, split klima ve VRF gibi cihazları kullanmadan, hava ve su kaynaklı ısı pompalarıyla binaların ısıtılıp soğutulmasını sağlamaktır.

Amacımız ülkemizin doğalgaz gibi fosil bazlı enerjilere olan bağımlılığını azaltmak ve halkımızın enerji maliyetlerini düşürmektir. Sunduğumuz çözümlerin yüksek yatırım maliyetleri oluşturmadan kullanılabilmesini önemsiyor, satışını yaptığımız ürün ailelerini müşteri odaklı hizmetlerimizle destekliyoruz.

Ürünlerimiz, ISO 9001 ve ISO 14001 sertifikalı tesislerde, CE belgeli olarak üretiliyor. Firmamız ISO 9001:2008 kalite yönetim standardına sahip. Yerli marka ürünlerle kurguladığımız katma değeri yüksek çözümlerle, ülkemizde kaliteli bir yaşam sürecine katkıda bulunmaya çalışıyoruz.

Teknolojiye sahip olmak ve bir marka olmak önemli

Verimli Enerji Sistemleri olarak, orta büyüklükteki ısı pompalarımızın montajını Çin’de dünyanın en büyük fabrikalarından birinde kiraladığımız üretim hattında yapıyoruz. Küçük güçlü, inverterli ısı pompalarımızı ise Japonya’dan tedarik ediyoruz. 

Gerektiği zaman büyük ölçekli cihazlarımızın montajını Türkiye’de de gerçekleştirebiliyoruz. Bilindiği gibi ısı pompası üretimi, üretim derinliği olan bir seri üretim değildir. Ana yapı elemanları tedarik edilerek gerçekleştirilen bir montaj işidir ısı pompası üretimi aslında.

Isı pompasını oluşturan yapı elemanlarının da maalesef çoğu ülkemizde üretilmiyor. Mesela kompresörler, dört yollu vanalar, genleşme vanaları ve plakalı ısı eşanjörleri, ısı pompasını oluşturan önemli yapı elemanlarıdır. Bunların Türkiye’de üretimi yok. Zaten bu ürün aileleri de dünyada her biri kendi içinde sekiz-on firma tarafından bütün dünya için üretiliyor. Isı pompası üretimi yapan bizim gibi firmalar, onlardan bu ürünleri satın alıyoruz. Bu yapı elemanlarının montajının nerede yapıldığı, önemli bir role sahip değil ancak teknolojiye sahip olmak ve bir marka olmak önemli. İşte biz Verimli Enerji Sistemleri olarak “Newtherm” ile hem ısı pompası teknolojisi hem de kaliteli bir marka oluşturmaya çalıştık. Isı pompası teknolojisinin firmamızın know-how’ı olmasını ve bir Türk firmasının ısı pompasını geliştirip üretir hale gelebilmesini istedik. Yoksa üretimin nerede yapıldığı o kadar da önemli değil, hiçbir firma için önemli değil. Nitekim Çin’de üretim yaptırdığımız fabrikada kiraladığımız hattın yan hatlarında da birçok başka uluslararası meşhur marka VRF, klima veya ısı pompası ürettiriyor. Her firma böyle hatlarda istediği üretimi yaptırıyor.

Bu safhada şu konunun altını çizmekte fayda var: Newtherm, Verimli Enerji Sistemleri firmamızın tescilli bir ısı pompası markası, bir Çin markası değil, Çin’de üretilen bir Türk markası. Ürünlerimizi Türkiye’de üretmek istiyoruz elbette. Ancak bunu gerçekleştirebilmek için iki ön şart var. Bunlardan biri, ısı pompası kullanımını daha fazla yaygınlaştırmak. Ülkemizdeki ısı pompası üretim adedinin binlerle ifade edilebilen seviyelere yükselmesi gerekiyor. İkinci ön şart ise, bu seviyelere ulaştıktan sonra ürünlerin montajının yapılacağı kalitede ve kapasitede üretim merkezlerinin kurulması. Bu iki ön şartı yerine getirdiğimiz zaman Türkiye’de ısı pompası ve ısı pompasının yapı elemanlarını üretebilir duruma geliriz. Ama bunlardan çok daha önemlisi, markanın konumu. Markanın Türkiye menşeli olarak hem Türkiye’de hem Türkiye dışında teveccüh gören, çok satılan, çok kullanılan bir marka haline gelmesini başarmak gerekiyor.

Türkiye’nin çıkarabildiği marka sayısı ne yazık ki, bir elin parmak sayısını geçmiyor ve bunların sayılarının da gün geçtikçe artacağına azaldığını düşünüyorum. Tabii “dünya genelinde marka olacağız” çok iddialıdır, ancak Türkiye’de ve civar ülkelerde kabul görmüş bir marka olmak, ilk adım hedefimiz olarak değerlendirilebilir. Bu coğrafyalardan edinilecek tecrübeler ile diğer coğrafyalarda da markamızı yaygınlaştırabilmek, ikinci adım hedefimiz olarak gösterilebilir.

Dünya genelinde su kaynaklı ısı pompalarından hava kaynaklı ısı pompalarına doğru bir yönelim var

Bilindiği gibi teknik olarak su ve hava kaynaklı olmak üzere iki türlü ısı pompası sistemi var. Verimli Enerji Sistemleri olarak Newtherm markamızla her iki sistemi de ürün programımızda bulunduruyoruz. Tabii bu ürünlerin değişik kategorileri ve kapasiteleri oluyor. Farklı kombinasyonlarla çalışan (ısı geri kazanımlı gibi) veya başka enerjilerle entegre edilebilen (hibrit sistem kurguları gibi) çeşitleri mevcut.

Dünya genelinde su/toprak kaynaklı ısı pompalarından hava kaynaklı ısı pompalarına doğru bir yönelim var. Eskiden ısı pompası denince aklımıza daha ziyade su/toprak kaynaklı ısı pompaları gelirdi. Su kaynaklı ısı pompalarında ise toprak endeksli olanlar ön plandaydı. Ama son 15-20 yılda hızlı bir değişim yaşandı ve hava kaynaklı ısı pompaları öne çıktı. Bunun önemli bir nedeni, hava kaynaklı ısı pompalarının verimlilik değerlerinin hava şartlarından daha bağımsız hale gelerek yüksek kalabilme özelliğine kavuşmuş olması. Diğer bir nedeni de, su/toprak kaynaklı ısı pompalarının kaynak tarafına yapılması gereken yatırımın yüksek oluşu ve kaynak tarafında yaşanan işletim zorlukları. Bu nedenlerden dolayı dünyada ısı pompalarının kullanımı hava kaynaklı cihazlara doğru yöneliyor. Türkiye’de de durum aynı.

Türkiye’de ve yurtdışında önemli bir ısı pompası uygulayıcısıyız

Newtherm markamız sayesinde referans portföyümüz nitelik ve nicelik olarak gün geçtikçe gelişiyor. Son 5 yılda Türkiye’de ve yurtdışında apartman, yurt, otel, tatil köyü, ticari bina ve üretim tesisleri gibi değişik binalarda birçok uygulama gerçekleştirdik. Bunlar su ve hava kaynaklı ısı pompalarıyla gerçekleştirdiğimiz, merkezi sistemde ısıtma soğutma yapılan, kapasiteleri binlerce kW’a ulaşan, büyük ve özellikli projelerdir.

Bu açıdan bakıldığında Newtherm’in yeni bir Türk markası olmasına rağmen, dünyanın en kapsamlı ısı pompaları uygulamalarını gerçekleştirebildiğini söylemek mümkündür. İstanbul Kartal’da yer aldığımız bir konut projesinde toplam gücü 3000 kW’ı aşan hava kaynaklı ısı pompalarımızla, zonlanmış bir hidrolik sistemde, 450 kadar dairenin merkezi sistemde ısıtılması, soğutulması ve kullanım sıcak sularının hazırlanması uygulamasını yaptık. Adapazarı Taraklı’da toplam gücü 5500 kW’a ulaşan bir uygulamada, su kaynaklı ısı pompalarımızla 1000’den fazla konutun bulunduğu bir mahalleyi merkezi sistemde ısıttık ve kullanım sıcak suyunu hazırladık. Avrupa Birliği teşvikli bir proje olan Kartal Belediyesi’nin huzurevi projesinde ise, gücü 1250 kW’a ulaşan su ve hava kaynaklı ısı pompalarımız birlikte kullanıldı ve fevkalade başarılı bir sonuç elde edildi.

Yukarıdaki örneklerde olduğu gibi, Türkiye’de pek çok projede yerli marka Newtherm ısı pompalarımız, merkezi sistemde ısıtma soğutma yapıyor, sıcak su hazırlıyor ve kullanıcılarının enerji maliyetlerini azaltıyor. Sağlanan müşteri memnuniyeti bize daha çok çalışma şevki veriyor.

Merkezi sistem ısı pompası uygulamalarının ülkemizde çok fazla örneği yok

Türkiye’de merkezi sistem ısı pompasıyla yapılan ısıtma ve soğutma uygulamaları henüz yaygınlaşmış değil ve çok fazla örneği yok. Türkiye’nin her yerine doğalgaz götürüldü ve doğalgazlı kazan/kombi sistemleri ısıtma amaçlı yaygın olarak kullanılıyor. Soğutma ayağında ise split klimalar ve VRF sistemler yoğun olarak kullanılıyor.

Türkiye’de özellikle konutlarda ve hizmet binalarında kombiyle ısıtma, split klima veya VRF ile soğutma yapılması yaygınlaştırıldı. Türkiye dünyanın en büyük kombi ve VRF pazarlarından biri haline dönüştürüldü. Bu durum Türkiye’nin fevkalade aleyhine oldu. Ülkemiz hem doğalgaza bağımlı hale getirildi hem de yabancı markaların kontrolsüzce at koşturduğu bir pazara dönüştü.

Bunun önemli bir nedeni, üzülerek söylüyorum; kazan, kombi, klima ve VRF satıcılarının projecilerimizi kendi istedikleri ürün ailelerine ve sistemlerine yönlendiriyor olmaları. Bugün Türkiye’de operasyon yapan yabancı markaların aslında hem ısı pompaları hem de klimaları/kombileri var. Ancak onlar tercihlerini Türkiye’de kombi, split klima ve VRF için yapıyorlar. Yabancı sermayeli bu firmaların yöneticileri Türk çocukları bile olsa, bu firmaların kısa ve orta vadeli Türkiye stratejileri yurtdışındaki merkezlerinden gelen talimatlara göre oluşturuluyor.

Merkezi sistem ısı pompası sisteminin az kullanılıyor olmasının bir diğer nedeni de, ısı pompalarının (özellikle hava kaynaklı ısı pompalarının) verimlilik değerlerinin eskiden kalan bilgilerle değerlendiriliyor oluşudur. Mühendislerimizin çoğu, ısı pompasıyla ısıtma yapılmasının örneğin doğalgaza göre daha ucuz olduğunu bilmemektedir. Teknik karar vericilerimiz kulaktan dolma, eski bilgilerle hareket ediyorlar genellikle.

Son 15 yılda kompresör teknolojisi, ısı transfer teknolojisi ve ısı pompası yazılım senaryoları o kadar gelişti ki, artık eski bilgiler geçerli değildir. Bugün kutuplarda bile hava kaynaklı ısı pompası kullanmak mümkün olmaktadır. -30˚C’lere kadar dış hava sıcaklıklarında ısı pompası kullanılabilmektedir. Dolayısıyla tüm bunların anlatılması, aktarılması gerekiyor. Bunu yapmak da konsept sunan bütün firmaların görevi aslında. Ancak kazan-kombi, klima-VRF ürünleri piyasada hâkim olduğu için ısı pompalarının gelişimi yavaşlıyor. Biz Verimli Enerji Sistemleri olarak, bu bilgilerin aktarılmasında rol oynuyoruz, bu önemsediğimiz bir konu. Bunun için karar vericiler ve projecilerimizle iletişimimizi artırmamız gerekiyor.

Bir de Türkiye’de genellikle kamu binalarının ısıtılıp soğutulmasında kullanılan kazan ve chiller sisteminin birlikte kullanılma alışkanlığı var. Binaları doğalgaz vb. yakan bir kazanla ısıtıp chiller denilen soğuk su hazırlayan makinalarla soğutmak geleneği... Bundan da vazgeçsek iyi olur. Sadece soğutma yapan bir ısı pompası olan chiller yerine gerçek bir ısı pompası kullanırsak ayrıca ısıtma kazanı kullanılması gerekmeyecektir. Böylece yatırım maliyetlerinin yanı sıra, binanın enerji tüketim ve bakım maliyetlerinden de önemli tasarruflar yapmak mümkün olacaktır. Chillerin fiyatıyla ısı pompasının fiyatı arasında hemen hemen fark yoktur.

Isı pompası ülkemiz ve insanlık için önemli bir araçtır

Sadece ısı pompasını yaygınlaştırmak değil, enerji verimliliğine katkıda bulunmak asıl amacımız olmalı. Bilindiği gibi endüstride enerji kullanımı çok yüksek seviyelerde. Endüstriyel proseslerin bir bölümünde soğutma enerjisi kullanılırken bir bölümünde de aynı anda ısıtma enerjisi kullanılıyor. İşte burada bizim gibi ısı transferinde uzmanlaşmış firmalar, ısıtılan veya soğutulan bölümlerden çektikleri enerji ile ısı geri kazanımı yapabilir. Böylece proseslerde önemli bir enerji tasarrufu potansiyelinden faydalanılabilir.

Ülkemizin 2023 hedeflerini gerçekleştirebilmesi için ısı pompasının değerli bir ürün olduğunu söyleyebilirim. Bu nedenle yurtdışında olduğu gibi, Türkiye’de de ısı pompası kullanımına teşvik verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Çünkü ısı pompası Türkiye için faydalıdır.

Şunu da vurgulamak isterim, içinde kompresör olan bütün cihazlar ısı pompasıdır. Dolayısıyla reyon soğutucularından tutun evimizde hepimizin kullandığı buzdolapları, klimalar, VRF’lere kadar aslında hepsi birer ısı pompasıdır. Yani dolayısıyla “ısı pompası Türkiye’de bilinmiyor” demek doğru olmaz çünkü ısı pompası Türkiye’de yaygın olarak zaten kullanılıyor. Bizim burada ısı pompası diye bahsettiğimiz ürünler sulu tip ısı pompaları. Türk halkı zaten ısı pompasını hiç durmadan kullanıyor. Sadece sulu tip ısı pompalarıyla binalarının, mekânlarının ısıtılmasını, soğutulmasını sıcak sularının temin edilmesini yeni yeni öğreniyor.

Isı pompası pahalı bir ürün olarak biliniyor. Verimli Enerji Sistemleri olarak kuruluş amaçlarımızdan biri ısı pompası fiyatlarını düşürmektir. Yabancı markalar fiyatlarını istedikleri kadar düşüremezler. Çünkü Avrupa Fiyat Koridoru var. Biz, yerli sermayeli bir firma olarak bu tür koridorlara tabi değiliz. Bu, çok önemli bir konudur ve “ısı pompası fiyatları yüksektir, ilk yatırım maliyetleri fazladır” imajı tamamen gerçek dışıdır.

Isı pompasının kalitesini belirleyen en önemli unsur, ısı pompası sisteminin kurgusu

Verimli Enerji Sistemleri olarak üretim ve satış yapmanın yanı sıra mühendislik hizmeti veriyoruz. Bu çalışma süremiz içinde, ısı pompasının kalitesini belirleyen en önemli unsurun, ısı pompası sisteminin kurgusu olduğunu gördük. Çünkü bir ısıtma, soğutma ve sıcak su hazırlama sistemi içerisinde ısı pompası o sistemin sadece bir bölümünü oluşturuyor. Sistemin verimliliği deyince de insanlar genellikle ısı pompasının verimliliğini kastediyor. Halbuki asıl olan sistemin toplam verimliliğidir. Yani bir binayı ısıtırken soğuturken harcadığımız enerji ne kadar ve biz doğadan bunun ne kadarını alabiliyoruz? Dolayısıyla işte bu toplam verimliliğin oluşmasında ısı pompasının kendisi tabii ki rol oynuyor ama onun kadar önemli rol oynayan diğer bileşenler var. Mesela ısı dağıtım sistemi, su sıcaklıklarının kurgusu, sistemin iyi balanslanmış olması, tesisattaki suyun kalitesi gibi etkenler, verimlilik üzerinde önemli rol oynuyor. Bunlar pek algılanmıyor. Bunun sebebini, bir sistemin bütününün verimliliğini oluşturan alt komponentlerin neler olduğunun tam olarak bilinmemesine bağlıyorum. Çünkü bize gelen sorular genellikle tek yönlü oluyor yani “ısı pompasının verimliliği ne kadar” gibi. Bu “bir futbol takımında A oyuncusu ne kadar iyi oynuyor” diye sormaya benziyor. O oyuncu iyi olabilir ama takımın maç kazanabilmesi için başka nitelikler de gerekmektedir. Bileşenlerin hepsinin belli bir uyum içerisinde ve iyi kurgulanmış olarak çalışması ve bunu sağlayan “mühendislik hizmeti” çok önemli. İşte Verimli Enerji Sistemleri firması, Newtherm ısı pompası markasıyla bunu iyi yapabilen bir firma. O nedenle kurduğumuz sistemler teveccüh görüyor. Isı pompasına verdiğimiz önem kadar, sistemi oluşturan diğer bileşenlere de önem veriyoruz.



Slider Altına