İMAS A.Ş. Genel Müdürü Turan Muşkara: “Mümessillikten imalata bir başarı hikayesi…”

Sektörümüzün uzun yıllardır faaliyetlerini sürdüren köklü firmalarından biri olan İMAS A.Ş., bu sayı dergimizin konuğu. Sorularımızı içtenlikle yanıtlayan İMAS A.Ş. Genel Müdürü Turan Muşkara ile şirketi, ürün gruplarını, imalat sürecini, pandemi etkilerini ve gelecek hedeflerini konuştuk. Keyifli okumalar dileriz…
Eklo’dan İMAS’a…
Turan Muşkara ve arkadaşları tarafından kurulan Eklo Şirketi, klima, soğutma, havalandırma, ısıtma, fuel-oil ve mazot taşımacılığı ve dağıtım konularında çalışarak Türkiye’de bilinen bir kuruluş haline geldi. Şirket; Copeland soğutma kompresörleri, Amerikan Typhoon klima cihazları, İtalyan Thermonafta brülörleri, İtalyan Falconi asansörleri, Amerikan Sporlan soğutucu akışkan kontrol elemanları ithalatına başladı. Yine, Danfoss otomatik kontrol vanalarından önemli miktarda satmayı başardı. Türkiye’de brülör, asansör, klima cihazı, su soğutma kulesi talebinin artması üzerine Eklo Koll. Şti. Ortakları başka ortaklarıyla birlikte imalat yapmak üzere 1967’de İMAS A.Ş.’yi kurdular. İzmir’de Gaziemir bölgesinde bir arazi alıp fabrika inşa edip imalata başladılar. Bu dönemde satış ofisi ise Çankaya Gazi Bulvarı üzerindeydi. Daha sonra Thermonafta ile anlaşma yapılarak %85 yerli girdilerle brülör seri imalatına başlandı. Bu dönemde brülör imalatının yanı sıra akaryakıt satışı da gerçekleşti. Amerikan Typhoon marka klima cihazları kısmen yerli girdilerle imal edilmeye; hemen sonra İMAS tarafından kendi tasarımı yaratılarak Tayfun markası ile üretilmeye başlandı. Bunların yanı sıra aynı yıllarda kendi markası ile su soğutma kulesi, fan coil üniteleri ve su soğutma grubu imalatına da başladı İMAS A.Ş. 1969 yılında ise Danfoss soğutma devresi ekipmanlarının satışını yapmaya başladı.
İtalyan Falconi asansörleri ile anlaşma sağlayarak Türkiye’de ilk yürüyen merdiven üretimini gerçekleştirdi ve ilk siparişi, Adana Sürmeli Otel’i oldu. 1978’teki siyasi ve ekonomik durumlardan İMAS A.Ş. de olumsuz etkilendi ve imalat sürecini durdurmak ve sadece ticari faaliyet göstermek zorunda kaldı. 1979 yılında Amerikan Sporlan soğutma devresi ekipmanlar ve otomatik kontrol vanalarının mümessilliğini yaptı. Daha sonra Şehitler Caddesi’ndeki adresine taşındı ve imalat faaliyetlerine burada yeniden devam etti. Ancak brülör ve asansör imalatına son verdi. Soğutma grubu imalatına devam etti ve ilk soğutma grubu ihracatını Suudi Arabistan/Mekke Redwan Redy Mix’e gerçekleştirdi. Tayfun marka klima cihazı üretimini sürdürürken, soğutma kulesi ve fancoil üniteleri imalatına da başladı. İtalyan Nicotra Spa firmasından rotor ithal ederek vantilatör imalatına, daha sonra vantilatörleri Nicotra’dan ithal ederek Türkiye pazarında satışına başladı. 1984 yılında ortaklar ayrılma kararı aldılar. İki büyük ortaktan biri Eklo Koll. Şti.’ni Turan Muşkara ise İMAS A.Ş.’yi aldı. Küçük ortakların hisselerini satın alması ile İMAS firması tamamen Muşkara ailesinin yönetimine geçti. 1988’lerin başında Türkiye’deki ilk ısı esanjörü üreticisi Turboterm’in kurucu ortaklarından oldu. 1988’de İMAS A.Ş. Alman Copeland firmasının Türkiye mümessili oldu. Ardından İtalyan Climaveneta Spa firması ile 2011 yılına kadar sürecek olan Türkiye mümessilliği süreci başladı. 20 yılda, 3.000’in üzerinde Climaveneta cihaz satışı yapıldı. 90’ların başında Alman Wieland bakır borularının Türkiye temsilciliğine başlandı.
Yeni fabrika, yeni ürün grupları
Firmamız, 1995 yılında İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’ndeki fabrikasına taşındı. Vinç tipi klima cihazı, hassas kontrollü klima cihazı, su soğutma kulesi, ısıtma apareyleri, özel tip fan coil üniteleri ve soğutma gruplarını da mevcut imalatlarına ekledi. Türkiye genelinde yetkili servis ağını kurdu ve ürünlerini İMAS güvencesi altına aldı. 2003 yılında İMAS A.Ş. kurucusu olan Turan Muşkara’yı son yolculuğuna uğurladı… Turan Muşkara anısına Ege Orman Vakfı tarafından Urla-Uzunkuyu ormanlarına 1023 fidan dikildi.
Şirketimiz 2008 yılında üretim faaliyetlerini artırmaya yönelik yeni makine alımları yaptı. İmas olarak bizler, ticari, endüstriyel, kurumsal binalar ve konutlar için soğutma, iklimlendirme ve havalandırma alanlarında yenilikçi ürünler ve çözümler sunuyoruz. İklimlendirme konusundaki uzmanlığımız, deneyimimiz ve küresel vizyonumuz ile teknoloji ve mühendisliği birleştiriyor; müşterilerimizin çalıştığı, yaşadığı alanlardaki havayı ve üretim prosesindeki ürünün kalitesini artırıyoruz. İklimlendirme sektöründeki yarım asırlık üretim ve pazarlama deneyimimiz süresince birçok ilkin yaratıcısı, inovatif fikirlerin öncüsü ve uygulayıcısı olduk. İklimlendirme sektöründe, müşterilerimizin beklenti ve ihtiyaçlarını eksiksiz bir şekilde karşılamak amacıyla uluslararası ortaklıklar kuruyoruz. Distribütörü olduğumuz dünya markaları, Nicotra Gebhardt ve Bluebox ile çağın değişen hızına ayak uyduruyor, yenilikçi ve teknolojik ürünler ile müşterilerimizin ilerlemesine doğrudan katkı sağlıyoruz. İmas olarak, dünya çapındaki en son teknolojileri kullanarak hizmetlerimizi en üst seviyeye taşıyor; kaliteyi, istikrarı, başarıyı ve hizmet aşkını hedef alan ilkelerimizle büyümeye devam ediyoruz.
Ar-Ge yatırımlarımızı önemli miktarda artırdık
2014 yılında taşındığımız 16.000 m2’lik Torbalı fabrikamızda, hava ve su soğutmalı endüstriyel tip klima cihazları, radyal veya aksiyal fanlı açık ve kapalı tip su soğutma kulesi, hassas kontrollü klima cihazları, su soğutma grupları, ısıtma ve soğutma apareyleri üretiyoruz. Dünya standartlarındaki teknolojisi ve yetenekleri bakımından ülkemizin önde gelen tesisleri arasında gösterilen fabrikamız, iklimlendirme sektöründe, bu yelpazede ürün üretebilen ender tesislerden biri olma özelliğine sahiptir.
Ar-Ge konusunda son 3 yıldır firmamızın yoğun yatırımları oldu. Öncelikle su soğutma kulesi üretimi konusunda ürün çeşitliliği kazanmakla başladık. Akabinde üretilen ürünleri kurduğumuz test merkezinde verim ve kapasitelerinin doğrulundan emin olduk ve dünyada kabul görmüş CTİ belgesini aldık. Bununla beraber su soğutma gruplarının yerli tasarım ile üretimi konusunda çalışmalarımız devam ediyor.
Sektörümüzde imal edilen ürünler dünya kalite standartlarında
Türkiye sıcak bir ülke. İleride daha da sıcak bir bölge olacağı öngörülüyor. 1960-1980 yılları arasında yaz aylarında serinletme işleri genelde bir lüks olarak görülürdü. Daha sonraki yıllarda bu konunun bir ihtiyaç olduğu anlaşıldı. İş yerlerinde kişilerin performansları üzerindeki olumlu etkileri dikkate alındı. Neticede Türkiye’de iklimlendirme-klima sektörü 1970-1980’den sonra hızla gelişmeye başladı ve pazar büyüdü. İrili ufaklı pek çok firma bu konuda çalışmaya başladı. Bu durum beraberinde güzel bir rekabeti de getirdi. Az sayıda firma imalat yaparken genelde sistemler komple ithal ediliyordu. Klima santrali, su soğutma kulesi imalatçıları, yerli imalatın lokomotifi oldular. 2000-2010 yıllarından sonra ise her kapasitedeki klima cihazları, küçük ve orta boy chiller grupları da yerli olarak imal edilmeye başlandı. Sevinerek söylemeliyiz ki kaliteleri Avrupa ve Amerika’da imal edilenlerden aşağı değildir. Bu sektörlerin istikbal vaat ettiği görülüyor.
Pandeminin sektöre yansımaları
Son dönemde dünya çapında yaşanan gelişmeler özelinde değerlendirildiğinde pandemi sürecinin iklimlendirme sektörüne yansımaları da oldu elbette. Pandemi süresi boyunca tüm ülkelerde firmaların çoğunda ciro azalması gözlemlendi. Bu durum işsizliği artırdı ve yatırımları çok azalttı veya yavaşlattı. Yavaşlayan yatırımlar, yenilenmeyen cihazlar klima/iklimlendirme sektörünü de olumsuz etkiledi. Bu durum iklimlendirme sektöründeki firmaların, özellikle Türkiye’de, banka ve piyasa borçlarını artırdı. Ülkemizin de sektörümüzün de bu zorlu günleri en az hasarla atlatmasını diliyoruz.
Ciromuzu döviz bazında %15 artırmayı hedefliyoruz
Pandemi nedeniyle iklimlendirme ve soğutma sistemlerinde yeni ürünler de geliştirildi. İMAS A.ş. olarak bu dönemde geliştirdiğimiz endüstriyel ve bireysel hava temizleme sistemlerimiz mevcuttur. Bu ürünlerin fanlarının tedarik noktasında çalışmalarımız sürüyor. Önümüzdeki yıl ar-ge çalışmalarımızı daha yüksek bir standarda çıkarmak istiyoruz. Borçlanmadan, ciromuzu döviz bazında %15 artırmayı, personelimizi eğitmek ve idari kısımda daha profesyonel bir sisteme geçmeyi hedefliyoruz. Ürünlerimizin çeşidini artırmıştık. Bu yeni çeşitlerin önünü açmak için de uğraşacağız.
Genç girişimcilerin bazı konularda dikkatli olması gerek
Sektörün yaşaması, gelişmesi ve tabii ki Türkiye’nin yaşaması gelişmesi için genç girişimcilere çok ihtiyacımız var. Termodinamik konusunu iyi anlamış her mühendisimiz bu sektörde girişimci olabilir. Ancak ilk önce 3-5 yıl bu sektörde çalışan bir firmada görev alarak piyasa ve rekabet gerçeklerini görmeleri gerekir. Sadece çalışmak ile kalmayıp başarılı olmaları da lazımdır. Kendilerine ait bir firma kurma zamanı gelince dikkatli olmalıdırlar. Sermaye sorunu çözülmeden bu işe girmemelerini tavsiye ederim. Piyasaya veya bankaya borçlanarak kurulan firmaların önemli bir kısmı ödemelerin aksaması sebebi ile kapanmakta, borçlarını ödeyemeyecek duruma düşmektedirler. Ben genç girişimcilere kuracakları firmalarda, Türkiye’deki iyi üniversitelerin işletme fakültelerinden iyi veya pek iyi derece ile mevzun olmuş kişilerden birini işe almalarını tavsiye ederim. İşletme fakülteleri borç/kredi/ciro oranlarının nasıl olması gerektiğini anlayan, bilen gençleri yetiştiriyor. Mali planlama için gereklidirler, ayrıca finansman konusunu da bilirler. Şirketlerin gelişmeleri için de katkıları büyük olur.