Yangına Tepki Sınıfı ve Yangına Dayanım Süresi
Yangına tepki sınıfı ve yangına dayanım süresi konularında Türkiye’de birçok gelişme yaşanmakta ve bilinç artmaktadır. Polat Tower gökdelen yangını televizyonda geniş yer aldı. Böylece yangına tepki sınıfı konusu gündeme geldi. Dış cephedeki yalıtım iki tabakadan oluşuyordu. Taşyünü ve polietilen. Taşyünü yanmaz bir malzemedir, yanmadı. Polietilenin nasıl yandığını ise televizyonda izledik. Günümüzde farklı malzemeleri birlikte kullanarak kompozit sistemler oluşturulmaktadır.
Yangına Tepki (Yanıcılık Sınıfı)
TS EN 13501 standardına göre yanıcılık sınıfları aşağıda belirtilmiştir:
-Yanmaz
-Zor yanıcı
-Zor alevlenici
-Normal alevlenici
-Kolay alevlenici
“Binaların yangından korunması hakkında yönetmelikte değişiklik yapılmasına dair yönetmelik” taslağı hazırlandı ve ilgili kuruluşlardan görüşler alındı. Önümüzdeki birkaç ay içinde yangın yönetmeliğinde değişiklikler yapılacaktır.
Yönetmelik taslağına göre, ısı yalıtım malzemesi ile birlikte kullanılan yapı malzemelerinden oluşan sistem bir bütün olarak test edilecektir ve yanıcılık sınıfı akredite bir laboratuvar tarafından belirlenecektir. Yönetmelik taslağına göre, yalıtım malzemelerinin, yangın yönetmeliğinin ilgili maddelerindeki gerekleri sağladığı döşeme ve cephe detay projelerinde belirtilecektir.
Yangına tepki sadece bina dış cephesindeki malzemeler için değil bina içindeki ve dışındaki tüm malzemeler için dikkate alınması gereken bir konudur. Örneğin sinemanın koltukları kolay alevlenici ise yüksek miktarda duman çıkarıyorsa, can kaybı ihtimali yüksektir.
Isı Yalıtımcısı (Seviye 3), Su Yalıtımcısı (Seviye 3), Ses Yalıtımcısı (Seviye 3) ve Yangın Yalıtımcısı (Seviye 3) mesleklerinde yeterlilikler, resmi olarak yayımlandı. Belgelendirme amacı ile başvuru yapacak adaylar www.izoder.org.tr ve www.tebar.com.tr sitesinde detaylı bilgi bulabilir. Gerekli şartları taşıyan ve eğitim alan kişiler yalıtım ustası olarak çalışabilecektir.
Yangına Dayanım Süresi
Yangının yayılmasını engellemek ise başka bir boyuttur. Örneğin yangın merdiveni yuvalarının duvarları ve kapıları yangına belli bir süre dayanıklı olmalıdır. Zincir en zayıf halkası kadar güçlüdür. Kalın duvarlar yapsak bile; eğer yangın kapımız dumanı veya yangını sızdırırsa kaçış yolu tehlikeye girer. “Yangına dayanım süresi” yangına tepki sınıfı ile ilgili değildir. Kapının yanmaz malzemelerden yapılması, yangına dayanım süresi şartını sağladığı anlamına gelmez. Örneğin yangına dayanım süresi doksan dakika olan bir kapı üretmek istediğimizi ele alalım. Bu kapı doksan dakika boyunca duman veya yangın geçirmeyecek, bütünlüğünü koruyacak ve ısı yalıtımı sağlayacak nitelikte olmalıdır.
Yangın kapısı vb. ürünlerin yangına dayanım süresi akredite bir laboratuvarda test edilmiş olmalıdır. Aksi takdirde duman sızdıran, kapının bir tarafındaki birkaç yüz santigrat derece sıcaklığı diğer tarafa geçiren kapılar ile karşılaşma ihtimali yüksektir.
Aydınlık bir ortam oluşturmak vb. amaçlarla camlı yangın kapıları tercih edildiğinde kapının bu şekilde test edilmiş olması gereklidir.
Yangına tepki sınıfını belirleme konusunda Türkiye’de birkaç test laboratuvarı bulunmasına karşın yangına dayanım süresi belirlemek için Türkiye’de bir laboratuvar bulunmaktadır.
Yangına dayanım süreleri 30, 60, 90 veya 120 dakika şeklinde sınıflara ayrılmıştır. Yangın yönetmeliğine göre otellerin, motellerin ve diğer binaların yatakhane olarak kullanılan bölümlerinin iç koridora açılan kapılarının yangına karşı en az 30 dakika dayanıklı olması gerekir.
Otuz dakika boyunca dayanım sağlayan ahşap kapılar olduğu gibi, bu dayanımı sağlamayan çelik kapılar da bulunmaktadır. Yangına dayanım süresi bu sürede dumanı geçirmeyen ve ısı yalıtımı sağlayan yapı bileşeni anlamındadır.
Otel yatak odası kapıları genellikle ahşap olmaktadır. Test kanıtı olan sertifikalı kapılar tercih edilmelidir. Oteller insanların uyuduğu mekânlardır, uyurken yangına yakalanma ihtimali yüksektir. Konuklar otelin mimari yapısına ve kaçış yolu güzergâhına yabancıdır. Bu nedenle yangın yönetmeliğinde yatak odası kapılarının yangına dayanım süresine önem verilmiştir.
