Su filtrasyonunda neyi süzüyoruz ve ne kadar?
Sanayi tipi su filtresi seçimini kısa bir yazıda anlatmak mümkün değil. Bu yazıda sanayi filtresi seçiminin çok dikkatle seçilmesi gerektiğini vurgulamayı ve böylece projeci ve işletmeci meslektaşlarımızın su filtresi konusuna dikkatlerini çekmeyi amaçlıyoruz. Su filtrasyonu sanayi işletmeciliğinde çok önemlidir. Çünkü sanayi işletmelerinde, proses veya kullanma suları filtre edilmeden kullanıldığında su içinde bulunan katılar prosesi yavaşlatır, hatta durdurur ve sonuçta işletmeyi ekonomik zarara sokar. Suların kullanılmasından veya her hangi bir şartlandırmaya girmesinden önceki ilk işlem kesinlikle SU FİLTRASYONU olmalıdır. Soğutma suları da muhakkak filtre edilmelidir, aksi durumda ısı eşanjörlerinde ve kalıplarda işletme sorunları yaşanır.
Teorik bilgilere hiç girmeden, konuyu basitçe sayılara döktüğümüzde su filtrasyonunun önemi derhal ortaya çıkar. İşte basit bir örnek:
1000 litre çok temiz su içine 30 gram kadar ince katılar karıştırdığımızda bu katılar 1000 litre içinde gözle görünmezler, zaten 1000 litre içinde katıların oranı 30 mg/litre veya 30 ppm olur.
Bu katıların (ağırlıkça) %80 inin işletmeye zarar verecek boyutta olduğunu kabul edersek, her m3 su içinden 24 gram katıyı süzeceğiz demektir. Bu rakam bize çok küçük görünebilir ve konuyu önemsemeyiz. Oysa sanayi işletmelerinde debiler büyüktür. Kuyu suyumuzun debisi 60 m3/saat ise, her saat filtremizin sudan ayırdığı katı miktarı 1440 gram/saat, yani 1,440 kg/saat olur. Üç vardiya çalışan bir işletmede, bir gün içinde sudan ayrılan katı miktarı toplam 34, 560 kg/gün olur. Şimdi rakam biraz daha ciddi bir duruma geldi: BİR GÜNDE 34,5 kg. Kuyuların zaman zaman çöktüğünü ve bu çöküntü sırasında her m3 su ile 300 gram katı geldiğini var sayarsak, saatte 18 kg ve günde 432 kg, yani günde yarım ton katı maddenin sudan ayrılması ve filtreden çıkarılması gerekliliği gibi çok ciddi bir işletme sorunu ile karşı karşıya kalıyoruz demektir.
Bizim tecrübemize göre sanayide ana hat üzerine konacak su filtresinin tam otomatik ve kendi kendini yıkayan su filtresi olması gerekiyor. İnsan eli ile işletilen bir su filtresi ile günde 34,5 kg katıyı filtreden temizlemek pek de pratik olmuyor. Hele bu miktar günde 432 kg seviyesine çıktığında el ile işletilen filtre bloke olur ve işletme durur.
Şimdi de şu soruyu sormak gerekiyor; sanayi işletmelerinde ne tür otomatik su filtresi kullanılmalı?
Sanayide görevli meslektaşlarımızdan aldığımız bilgilere göre ortaya çıkan ‘Sanayi Tipi Su Filtresine’ ait şartname şöyle:
1. Su Filtresi az basınç kaybı yapacak ve su debisini fazlaca etkilemeyecek.
2. Seçilen mikron seviyesinden daha iri katıları kaçırmayacak.
3. Kendi kendini otomatik olarak yıkayacak.
4. Ters yıkama sırasında işletmenin suyunu kesmeyecek.
5. Ters yıkamada az su atacak.
6. Bakterilere yatak oluşturmayacak.
7. Az yer kaplayacak.
8. Az bakım gerektirecek, yedek parçaları kolayca temin edilecek.
9. Fiyatı çok yüksek olmayacak.
Bugün için bu güzel şartnameye uyan yalnızca bir filtre türünü ülkemizde ve dünya piyasasında görüyoruz : Otomatik ters yıkamalı DİSKLİ Filtre. Bize gelen su filtrasyonu sorunlarının çoğunu Diskli Filtre ile çözebiliyoruz. Buna rağmen diskli filtre her su için en başarılı filtre olmayabilir. İşletmeye en uygun filtrenin seçimi için, su filtresi konusunda uzman bir mühendisin işletmeyi ve suyu çok iyi incelemesi gerekiyor.
Yazımızın başında belirttiğimiz gibi, bu yazımızın amacı yalnızca meslektaşlarımızın dikkatini su filtresinin önemi üzerine çekmektir.
Mak. Yük. Müh. Enis BURKUT
Burkut Su Tekniği Ltd. Şti.
