Yeşil binalar için sektör de yasal zemin de hazır...

27 Haziran 2011 Dergi: Haziran-2011

Yeşil binalar, ülkemiz için yeni sayılabilecek bir kavram. Birkaç yıl öncesine kadar sektöre yabancı olan bu kavram, bugün sektörün gündeminde kayda değer bir yere sahip. Türkiye?de LEED, BREEAM gibi sertifikaları olan ya da sertifikalandırılmamış ama yeşil bina konseptine uygun olarak tasarlanıp inşa edilmiş bina sayısı her geçen gün artıyor. Sektörde daha birçok firmanın yeni yatırımları arasında binalarında yapacakları yenilemeler ya da yeni inşa edilecek binaları için yenilenebilir enerji uygulamalarını da içeren projeler söz konusu. Türkiye, enerjisini verimli kullanma konusunda artık belli bir bilinç seviyesine ulaşmış durumda. Bu çalışmalar için pek çok firmanın, yatırımcının, konut sahibinin niyeti de var. Elbette, bu eğilimin doğal bir parçası olarak kullanılan malzeme ve ekipmanlarda da her geçen gün verim sınıfı ?A?ya doğru seyrediyor. Başlangıcından bugüne geçen zamana baktığımızda herkesin altını önemle çizdiği teşvik ve kredilendirme konusunda, bugün yetersiz de olsa birtakım çalışmalar da yapılıyor. Yeşil bina konseptinin, enerjiyi daha verimli kullanmak üzere yapılan yenileme yatırımlarının yükselen grafiği de bu bilincin bir göstergesi niteliğinde. Artık oteller, iş merkezleri, konutlar, yüksek katlı binalar ve hatta fabrikalar için çevreye duyarlılık, enerjinin verimli kullanımı, yeşil çatılar, atık suyu değerlendirilmesi, yağmur suyunun toplanması, güneş enerjinin kullanılması gibi özellikler, binaların değerini artıran önemli özellikler olarak lanse ediliyor ve kabul görüyor. Yapılan residance, iş merkezi ve alışveriş merkezleri reklamlarını son zamanlarda televizyonlarda, gazetelerde, dergilerde sıkça görüyoruz. Söz konusu özellikler, bu binalar için çok önemli pazarlama argümanları olarak kullanılıyor.

Bu konunun yatırımcıların inisiyatifinden yasal zorunluluk aşamasına geçebilmesi için bilindiği gibi her binanın Enerji Kimlik Belgesi alma zorunluluğu getirildi. Yeni yapılan binaların 2011 yılı itibariyle bu belgeleri alması zorunlu tutulurken, eski yapılar için 2017?ye kadar süre tanındı. Elbette bu belgelerin hazırlanmasında kullanılacak BEP-TR yazılımı, yaşadığı yılan hikayesi sürecinden sonra ?tartışmalı bir şekilde- İZODER tarafından tamamlandı. Yazılımın kullanılmaya başlanması konusunda bazı eksiklerin bulunması ile yeni yapılacak binaların, ruhsat aşamasında belediyelere vermesi gereken enerji tüketim hesapları, iskân aşamasına ötelendi.

Konuyla ilgili 2010-2023 yılları arası için hazırlanan senaryolarda kullanılan öngörüler, destekler ve yaptırımlar ise şöyle: ?2011 yılından itibaren mevcut konut stokunda yapılan ısı yalıtım uygulamaları 2023 yılına kadar her sene yaklaşık 100,000 adet konut artarak 2023 yılında toplamda yaklaşık 10 milyon adet konutun ısı yalıtımı yapılmış olması hedeflenmektedir. 2011 yılından itibaren öngörülen kamu destekleri ve yaptırımları şunlar:

Yalıtım malzemelerinin satış ve uygulamalarından alınan KDV?nin 2011-2015 yılları arasında % 1?e indirilmesi,
2011-2018 yılları arasında yalıtım malzemelerinin satış ve uygulamaları için kullanılan bireysel krediler üzerindeki BSMV ve KKDF gibi dolaylı vergilerin sıfırlanması,
2012 yılından itibaren uygulamaya geçirilmek üzere binalarda enerji limitlerinin otomatik olarak düşürülmesi ve buna bağlı olarak yalıtım kalınlıklarının artırılması şeklinde mevzuatlar düzenlenmesi
Enerji kimlik belgesi olmayan binaların G sınıfı sayılması,
Enerji kimlik belgesinde E, F, ve G sınıfında olan binalar için Emisyon Vergisi getirilmesi,
Bu süreçte BEP?te belirtilen enerji kimlik belgesindeki A, B ve C grubundaki konut veya binalara; binanın statüsüne uygun olarak kullanacağı enerji birim fiyatlarının değişken olarak uygulanması, kullanılacak banka kredilerinde konut veya bina statüsüne uygun teşvik modeli geliştirilmesi, A,B ve C statüsündeki konut veya binalara alım/satım vergisinde, emlak vergisinde, çevre temizlik vergisinde, tapu harçlarında statülere göre indirimler uygulanması.?