2018’de yeni yasa ve direktiflerin etkisiyle dünyada ve Türkiye’de cihaz verimlilikleri artacak
2017 yılını geride bırakmaya hazırlandığımız şu günlerde haber merkezimize “2017 yılı değerlendirmesi” içerikli çok sayıda bülten ulaşıyor. Bunlar arasından paylaşmakta fayda gördüklerimi ileteceğim. Mesela 2017’nin ISK Sektörü açısından değerlendirmesi konusunda Alarko Carrier’a Genel Müdür Yardımcısı Haluk Ferizoğlu, İklimlendirme sektöründe 2018 yılına dair beklentilerin olumlu olduğunu dile getiriyor. Ferizoğlu, “Yapımı devam eden kamu özel ortaklığı hastanelerinin etkisiyle, klima santrali ve soğutma kulesi pazarında biraz artış, fancoil pazarında hafif düşüş, soğutma grubu ve çatı tipi klima pazarında ise % 10 civarında daralma bekleniyor. Alarko Carrier olarak, merkezi iklimlendirme alanındaki satışlarda 2017 sonu itibarıyla pazara paralel oranda bir seyir tahmin ediyoruz. TL olarak önceki yıla göre artış meydana gelse de, yüksek kur sebebiyle dolar bazında merkezi iklimlendirme açısından %5 oranında gerileme olacağı öngörülüyor. 2017 yılında bina otomasyon sistemleri ve soğutma kuleleri, merkezi iklimlendirme cirosunda önceki yıla göre yüzdesel olarak en çok artış gösteren ürünler. 2018’de de, bu yıla benzer biçimde, ürün bazında değişmekle birlikte merkezi iklimlendirme pazarında %5 oranında daralma öngörülüyor” diyor.Ferizoğlu: “2017 referandum sürecinden sonraki aylarda bir miktar toparlanma görülse de, ticari klimalarda (VRF –LC) pazarın 2017’de yatay seyrettiğini söylemek mümkün. Ek olarak, AB’de 2014’te F-gaz regülasyonunun yayınlanmasıyla, alternatif akışkanlar, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de konuşulmaya başlandı. 2018 yılında klima sektöründe görülecek değişiklikliklerden biri, firmaların ürün gamındaki yeni nesil R32’li cihazların artışı olacak. İç ortam hava kalitesi, klima seçiminde dikkat edilen bir diğer önemli nokta” diyor. 2017’de ticari klima ve VRF (değişken debili soğutucu akışkan sistemi) piyasasının kısmen daha durgun seyrettiğini söyleyen Ferizoğlu, “Dengesiz kur oranı yatırımcıların alımlarını ertelemelerinde en büyük etken oldu. Hem ticari klima hem de VRF alanında yapılan seçimin en önemli kriteri, enerji verimliliği olarak kabul ediliyor. Çünkü enerji verimliliği işletme maliyetini doğrudan etkiliyor ve bina giderleri arasında büyük paya sahip. Ticari klimalarda ve VRF sistemlerinde piyasanın en önemli ihtiyaçlarından bir diğeri, gelişmiş kontrol sistemleri. Merkezi kumandalar üzerinden ana sistem parametlerini kontrol, bina yönetim sistemlerine entegrasyon, daireler için enerji paylaşımı sistemleri ve kablosuz kontrol, yeni tasarlanan projelerde öne çıkıyor” ifadelerini kullanıyor. Isı pompalarının, Türkiye pazarı için henüz yeni ve gelişmeye açık bir alan olduğunu belirten Ferizoğlu, önümüzdeki dönemde ısı pompalarının konvansiyonel ısıtma sistemlerinin yerini alabileceğini söylüyor.
2018 yılında yayınlanacak ErP Yönetmeliği’nin (Energy Related Products / Enerjiyle İlgili Ürünler), ısıtma sektöründe birçok olumlu değişikliğe yol açacağını söyleyen Ferizoğlu açıklamalarını şöyle sürdürüyor: “Yönetmelik kapsamında kombilerin içinde yer alan ve ısıtma sistemindeki sıcak su sirkülasyonunu sağlayan devridaim pompalarının, daha az elektrik tüketen yüksek verimli pompa olmaları zorunluluğu da getirilecek. Ayrıca, 70 kW ısıtma gücüne kadar kombi, kazan gibi ısı üreticileri ve 500 litre hacme kadar su ısıtıcıları ve boylerler için, üreticilerin enerji verimliliği etiketi düzenlemesi zorunlu olacak. Bununla birlikte, kombi, kazan, ısı pompası veya güneş enerjisi sistemi gibi çeşitli ısı üreticilerinin birlikte kullanıldığı ısıtma sistemlerinde, sistem enerji etiketlemesi yapılacak. ErP Yönetmeliği sayesinde tüketicilere, daha yüksek verimli ve çevre dostu ısıtma ürünü seçenekleri sunulacak. Tüketiciler de satın almak istedikleri ısıtma cihazının veya cihaz kombinasyonunun enerji tüketim sınıfı hakkında önceden bilgi sahibi olacak.” Ülkemizde kombi pazarının %35’inin, ErP Yönetmeliği’ne uygun yoğuşmalı cihazlardan oluştuğuna dikkat çeken Ferizoğlu, Yönetmeliğin Lot 1 ve Lot 2 fazlarının devreye girmesiyle birlikte, pazarın % 65’lik kısmının da yoğuşmalı cihazlara döneceğine dikkat çekiyor.
Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi (IICEC) ev sahipliğinde gerçekleştirilen “Dünya Enerji Görünümü Türkiye 2017 tanıtım toplantısında, Uluslararası Enerji Ajansı İcra Direktörü Dr. Fatih Birol Dünya Enerji Görünümü 2017 Raporu’nu (World Energy Outlook 2017) paylaştı. Dr. Fatih Birol, enerji ithalatçısı ülkeler için bu dönemin çok önemli olduğuna dikkat çekerek, “2000’de 5 olan ithalatçı ülke sayısı 2020’de 51 ülkeye çıkacak. Rusya ihracatını sürdürecek. ABD, Kanada ve Avustralya da yeni ihracatçı olarak pazara giriyor. Enerji ithalatçıları bu dönemi kaçırırlarsa çok büyük hata olur” dedi.TÜSİAD Başkanı Erol Bilecik ise Türkiye’nin enerjide yaklaşık %75 oranında dışa bağımlı olduğunu belirterek şunları söyledi: “Türkiye’nin hem sosyal gelişme, hem ekonomik büyüme hedefleri doğrultusunda enerji arz-talep dengesini uzun vadeli ve güçlü bir şekilde oluşturmamız gerekiyor. Bunun için de kesinlikle şeffaf, öngörülebilir ve daha rekabetçi bir piyasa tesis etmeliyiz. Kamu ve özel sektör olarak, yenilenebilir enerji kaynaklarımızı maksimum derecede devreye sokacak bir ekosistemi kararlılıkla tesis etmemiz gerektiğine inanıyoruz. Bu noktada, yatırımı teşvik edecek düzenleyici çerçeveyi ve uygulamayı en etkin şekilde mümkün kılacak şebeke altyapısını kritik önemde görüyoruz.”
Mutlu ve sağlıklı yıllar diliyorum.
Gökçen Parlar Ünal
gokcenparlar@dogayayin.com
