Sanayi Kuruluşlarında Enerji Verimliliği: Küçük Rakamlar, Büyük Tasarruflar…
Sanayi kuruluşları, enerjinin en yoğun kullanıldığı alanlardan biridir. Sanayide sağlanacak küçük yüzdelerdeki verimlilik, büyük miktarlara tekabül eder. Bu da sanayide yapılabilecek her türlü verimlilik çalışmasını çok kıymetli kılar. Türkiye’de tüketilen enerjinin % 41’i endüstriyel tesislerde, % 31’i binalarda ve % 20’si taşımacılıkta kullanılmaktadır. Türkiye’de endüstriyel tesislerde yıllık 3,7 milyon TEP (ton eşdeğer petrol) denk düşen bir enerji tüketimi mevcuttur. Yapılan bazı çalışmalar, Türk sanayisinde kullanılan enerjinin % 30’unun tasarruf edilebileceğini göstermektedir.Endüstriyel tesislerde enerji tasarrufu, enerjinin gereksiz kullanım sahalarını belirlemek ve israfı asgari düzeye indirmek veya tamamen ortadan kaldırmak için alınan önlemleri içerir. Bu şekilde, üretici aynı miktardaki mal veya hizmetleri daha az enerji ile üreterek, ulusal ve uluslararası alanda rekabet gücünü artırma şansını yakalayabilir.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi resmi web sitesinde Sanayi Kuruluşlarında Enerji Verimliliği başlığı altında, ‘Sanayi sektöründe enerji verimliliği için alınacak önlemler’i şöyle sıralıyor:
• Proses aydınlatmasında floresan ve cıva buharlı lambaları, yüksek basınçlı sodyum lambalarla değiştirin.
• Gece de çalışan işletmelerde daha az insanın girip çıktığı bölümlerdeki iklimlendirme ünitelerini ayarlayın.
• Gerekmediği zamanlarda egzoz fanlarını, fırınları, motorları vb. kapatın.
• Kompresör hava girişlerinin sıcak ekipman odaları yerine daha soğuk yerlerden olmasını sağlayın. Verim iyileştirmeleri ve geri ödemeler ilgi çekicidir.
• Buhar ve basınçlı hava kaçaklarının işletmeye maliyeti çok pahalıdır. Düzenli auditlerle ortaya çıkarılmalıdır.
• Yanma havasının kalbi olan hava fazlalık katsayısının dikkatli kontrolü, önemli enerji tasarrufu sağlar.
• İşletme tarife yapısına ve güç faktörüne göre güç faktörü iyileştirmesi ile büyük tasarruflara ulaşılabilir.
• Proses hatları ve tankların yalıtımı ile önemli tasarruflar elde edilebilir.
• Özellikle yeni uygulamalar söz konusu olduğu zaman enerji verimli motorların kullanılması, kendini kısa sürede amorti eder.
• Şayet basınçlar fazla tasarlanmışsa, basıncın azaltması prosesi ısıtmayacaktır ve büyük tasarruflar söz konusudur.
• Endüstriyel tesisler genellikle yetersiz olarak yalıtılır. Uygun yalıtım büyük kazanç demektir.
• Büyük kompresörlerde hava veya su soğutmasıyla atılan ısıyı uygun tasarımla özellikle kışın mahal ısıtmalarında kullanmak mümkündür.
• Plastik şeritler, kapı tamponları ve hava perdeleri büyük giriş kapılarından enfiltrasyonun bloke edilmesine yardımcı olur.
• Ekonomizerler, dış havanın optimum kullanımını sağlarlar. Kullanımları ile elde edilen tasarruflar büyüktür.
• Tüm alanları ısıtmak yerine kısmi ısıtma yapmak için kullanılan radyant ısıtıcıların geri ödemesi ilgi çekicidir.
• Isıtılan açık tankların kapatılması büyük enerji tasarrufları sağlar.
• Ekipmanların zamanlamasında yapılabilecek küçük değişimler talep yüklerini önemli oranda azaltır.
• Spot havalandırma, gerekli iklimlendirilmiş hava miktarını azaltır. Tasarruflar büyüktür.
Gökçen Parlar
gokcenparlar@dogayayin.com