Isı Pompası Sektöründe Bir İnovasyon Örneği: Akustik Isı Pompaları
Isı pompaları, küresel iklim krizinin ken-dini iyiden iyiye hissettirdiği günümüzde, iklimlendirme konusundaki en etkin çözümlerden biri olarak gösteriliyor. Isıtma, soğutma ve sıcak su temini gibi ihtiyaçları tek bir cihazla ve yüksek enerji tasarrufu avantajıyla sunabilen ısı pompaları, çok çeşitli enerji kaynaklarını da kullanabiliyor. Hava, toprak ve su kaynaklı ısı pompaları en bilinen ve kullanımı yaygın olanları ama dalga enerjisini, kayaların ısısını kullanabilenleri de mevcut. Günümüzde ise bu kaynaklar arasına oldukça enteresan bir kaynak daha eklendi: Akustik yani ses dalgalarını enerji kaynağı olarak kullanabilen ısı pompaları.
Bildiğimiz ısı pompalarından farklı olan akus tik ısı pompaları ise sadece ses dalgaları üreten hoparlör ve helyum gazı kullanıyor. Üstelik az parça kullandığı ve gazı kendi içinde geldiği için yani daha kompakt üretildiklerinden gerek maliyet anlamında gerekse dayanıklılık anlamında kullanıcılarına avantaj sunuyor.
Çalışma prensibi; üretilen ses dalgaları saye sinde sesin gaz ile dolu çember içerisinde yankılanırken dalga boylarının üst üste binmesi ile bazı noktalarda helyum sıkışmasını bazı yerlerde ise seyrekleşmesini sağlamaya dayanıyor. Şimdilik; sadece Avrupa’daki iki firma bu teknolojiyi geliştirmekte: Biri Hollandalı Blue Heart Energy diğeri ise Fransız Equium. Meraklıları için her iki firmanın da linklerini şöyle bırakayım:
https://www.blueheartenergy.com/ourtech-nology
İki firma, sesi birbirinden biraz farklı kullansa da prensipte aynı şeyi yapıyor. Blue Heart Energy fiyatın klasik ısı pompasına göre yarıya ineceğini iddia ederken Equium firması ömrü ikiye katlayarak 30 yıla çıkardığını ve daha yüksek verimle çalıştığını söylüyor.
Sistemin en iyi yanı ise Helyum gazının yüksek ısıl iletkenliği sayesinde çok daha düşük sıcaklıkta yani -20 °C hava sıcaklığında 80 °C sıcak su üretebiliyor olması. Bu sayede sistem aşırı soğuklarda verimi düşse de yedek enerji kayna ğına gerek duymadan çalışmaya devam ediyor. Blueheart Energy şimdilik 3 kW’lık prototipini hazırlamış durumda ve 2023 yılı içinde satışa başlamayı düşünüyor. Daha güçlü ver siyon 6 kW’lık prototip ise önümüzdeki yıl hazırlanacak.
Üretici firmalar, akustik ısı pompalarının kullanılan yalıtım teknolojisi sayesinde normal ısı pompasından daha sessiz olacağını da iddia ediyor. Blue Heart Energy bunu karşılıklı ses dalgaları ile sesin sönümleneceğini ve sesin insanlara ulaşmayacağını belirtiyor.
Her iki firma da Helyum sayesinde cihazların fotovoltaik sistemlerden, toprak-su-hava kaynaklarından ve merkezi ısıtma sistemlerinden de faydalanabildiğine vurgu yapıyor. Cihaz, ısıyı ortama yüksek sıcaklıkta radyatörden, düşük sıcaklıkta parke altı ısıtma sistemleri ile aktarabiliyor. Son olarak akustik ısı pompaları, gerektiğinde soğutma ihtiyacını karşılamak için de kullanılabiliyor.
Ülkemizde ısı pompası kullanımı Avrupa’ya kıyasla epeyce yavaş ilerliyor. Ama dünyanın insanlığı taşıdığı nokta, enerji ve su verimliliğinin önemini her geçen gün artırıyor. Bu durum, dünyaya dost ürünlerin pazarlarında er ya da geç bir artış olacağına işaret ediyor. Çevre dostu ürünler arasında gösterilen ısı pompaları da bu gelişmeden nasibini alacaktır...
