İnşaat sektörü iç pazarda sevinçli, dış pazarda üzgün…
İnşaat sektörü, Türkiye ekonomisinin ağır lokomotiflerinden biri ve bünyesinde çok sayıda alt sektörü de barındırıyor malum… Bu sayımızda, büyük fotoğrafın belli alanlarındaki gelişmelere mercek tutalım istedik…
Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD)’ın düzenlediği 2016 yılının ikinci “Gündem Buluşmaları” toplantısında önemli açıklamalar yapıldı. Toplantının konuşmacılarından Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkan Vekili Oktay Alptekin: “Yılın ilk çeyreğinde Türkiye ekonomisi yüzde 4,8 büyüdü. Bu büyümede inşaat sektörünün katkısını da görüyoruz. Sektör ilk çeyrekte yüzde 6,6 büyüyerek, 2013’teki performansını yakaladı. İnşaat sektörü harcamalarındaki yüzde 8,2’lik büyümede özel sektör yatırımlarının etkili olduğu görülürken, bu büyüme 30,36 milyar TL’ye tekabül ediyor. İç pazara dair rakamlar da umut verici. İnşaat malzemeleri sanayi üretimi yüzde 7,2 artarken, sektörün iç pazar büyüklüğü ilk çeyrekte 32,1 milyar TL’ye ulaştı. Geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 13,4 artış yaşandı” dedi. Alptekin, iç pazardaki olumlu gelişmelerin ihracat pazarına yansımadığını ifade ederek, “Maalesef ihracat rakamlarında hâlâ olumlu bir tablo göremiyoruz. İhracatımız ilk çeyrekte yüzde 15,6’lık bir kayıpla 3,76 milyar dolara kadar geriledi. Öte yandan, ithalat hareketlendi. Biz hep sektör olarak cari açığa sağladığımız pozitif katkıyla övünürdük, ancak ihracattaki gerilemenin aksine ithalatımızda yüzde 10’a yaklaşan (%9,9) bir artış var; ilk çeyrekte sektörün ithalatı 2,43 milyar dolara yükselmiş durumda… Yani bu, ihracatla ithalat arasındaki çıtanın daraldığı anlamına geliyor ki, sadece sektörümüz adına değil, ülkemiz için de dikkatle değerlendirilmesi gereken bir gelişme” dedi. Toplantıda, yılsonu beklentileri ile ilgili olarak inşaatta büyüme oranının %3–3,5 seviyesinde olacağının öngörüldüğü belirtildi. Ayrıca katılımcılar, ekonomik büyümeye ilişkin iyimser yaklaşımın rehavete neden olmaması gerektiğinin de altını çizdi.
Ayrıca Türkiye Müteahhitler Birliği’nin İnşaat Sektörü Analizi Nisan 2016 Bülteni içinde de sektörün tanınan isimlerinin görüşlerine yer verilmiş. Bazıları şöyle:
Hazine Eski Müsteşarı, Ekonomi Yazarı Mahfi Eğilmez: “2023 yılı için açıklanan 2 trilyon dolarlık GSYH hedefine varabilmemiz için GSYH'mızı TL cinsinde yılda nominal olarak yüzde 22, reel olarak yaklaşık yüzde 15 artırmamız gerekiyor. Benzer biçimde 2023 hedefi olan 500 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşmak için ihracatımızı her yıl dolar bazında yüzde 17 artırmamız gerekiyor. Tarihimiz boyunca reel olarak yıllık ortalama yüzde 5 artırabildiğimiz GSYH'yı önümüzdeki 8 yıl içinde yüzde 15 artırabilir miyiz? İhracatımızı 150 milyar dolardan 500 milyar dolara 8 yıl içinde çıkarabilir miyiz?”
Milliyet Gazetesi Ekonomi Yazarı Güngör Uras: “(...) Unutmayalım, ekonominin hedefi insandır. İnsanların daha iyi imkânlara kavuşmasıdır. Uzun süredir terör nedeniyle can ve mal kayıplarına üzülüyoruz. Terörün etkisinde Doğu'da üretim durdu. Ticaret yavaşladı. Kendi insanımızı fakirlikten kurtarmaya çalışırken, 3 milyon sığınmacıyı barındırmak ve beslemek zorunda kaldık. Ne var ki bütün bu olumsuzlukların faturasını karşılamak zorundayız. Fatura daha çok üretmeyi, daha çok ihracat yapmayı, ekonominin kayıplarını karşılayacak ölçüde yeni kazanımlar gerçekleştirmeyi zorunlu kılıyor”.
Dünya Gazetesi Ekonomi Yazarı Osman Arolat: “Vakit kaybetmeden, kendimizi aldatmadan büyümeyi sağlıklı ve sürekli kılacak yeni bir reformist kalkınma programını hayata geçirmek için çalışma başlatmalıyız. Bu çalışmanın bir yanında ekonomik konular yer alırken, bunu gerçekleştirmemize katkıda bulunacak, hukuki, demokratik ve eğitim alanlarındaki reformlar da yer almalıdır...”
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Ekonomi Profesörü Daron Acemoğlu: “FED kararları Türkiye'nin iç tüketimle gelen, yatırımsız kötü büyüme hikâyesine sarıldı. Oysa yeni hikâyemiz yatırım ve üretkenlik olmalı. Bunun için de sadece İstanbul ve 5-6 holding yetmez, her şehirden en az 5-6 Anadolu kaplanı çıkmalı...”
Üretim şart demişken, bir de güzel havadis verelim: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının desteğiyle, Doğal Gaz Cihazları Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (DOSİDER) ve İstanbul Teknik Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi (İTÜNOVA) işbirliğiyle hazırlanan Gaz Yakan Cihazlar Proje Merkezi projesi, protokolün imzalanmasıyla faaliyete başladı. Protokol, DOSİDER Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Cihad Vardan ve İTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İbrahim Özkol tarafından imzalandı. Gaz Yakan Cihazlar Proje Merkezi, yoğuşmalı ısıtma cihazlarının yurtdışından ithal edilen önemli komponentlerinin Türkiye’de üretilebilmesi için Ar-Ge çalışmaları yapacak. Proje sayesinde ülke ekonomisine yıllık 350 milyon TL katkı sağlanacak.
Gökçen Parlar
Yazı İşleri Müdürü
gokcenparlar@dogayayin.com