İç hava kalitesi güvenliği bir “Akıllılık Göstergesi”
Avrupa Havalandırma Endüstrisi Birliği (EVIA), ısı geri kazanımının atık enerji teknolojisi olarak tanınmasını sağlayan ve iç hava kalitesini (IAQ) gözeten yasal düzenlemelerin güçlendirilmesini istiyor. Avrupa’nın, Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği (EPBD) ve Yenilenebilir Enerji Direktifi (RED) hakkında gözden geçirme çalışmaları devam ediyor. EVIA, bu yasal düzenlemelerin gözden geçirilerek mevcut yapı stoğunda iyileştirmelerin yapılmasını sağlayacak şekilde değiştirilmesinin önemine dikkat çekiyor. Söz konusu değişikliklerin, enerji tüketimini düşürürken iç ortam hava kalitesini iyileştiren sistem ve çözümleri içermesi gerektiğinin altını çizen EVIA; “Bunlar, iklim ve enerji hedeflerimizi karşılamak ve vatandaşlarımızın sağlığını korumak, konforunu ve verimliliğini artırmak için önemli araçlardır” diyor. Havalandırma sistemlerinin ısı geri kazanımlı (HRV) olmasını öngören EVIA, mevcut Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nin çok başarılı olmadığı kanaatinde ve üye devletlerin şu anki yönetmeliğin öngördüğü yenileme hızını (yılda yaklaşık % 1) sürdürmeleri halinde, yapı stoğunun iyileştirilmesi için 100 yılı aşkın süre gerektiğini vurguluyor. Bu nedenle tetikleyici bir yenileme planı, akıllı binalara geçişi hızlandıracak bir “Akıllılık Göstergesi” öneriyor. Bir yapının akıllı sayılabilmesi için getirilecek tanımda; iç ortam kalitesinin yeterli düzeyde olduğunun kontrol altında tutulması ve bunun rutin olarak denetlenmesi koşullarının bulunması, yani iç hava kalitesi güvenliğinin bir “Akıllılık Göstergesi” olarak kabul edilmesini istiyor. İşte EVIA’nın önerileri:
- Üye devletler, binalar veya bina birimleri için minimum iç hava kalitesi şartlarının sağlanması yolunda gerekli önlemleri almalıdır.
- Binanın kullanım amacı da hesaba katılmalı, herhangi bir kullanıcı faaliyetinden bağımsız olarak minimum havalandırma akışı sağlanmalıdır.
- Üye devletler, iç hava kalitesi seviyesini hesaplamak için bir metodoloji oluşturmalıdır: Bu metotla belirlenen iç hava kalitesi seviyesi, enerji performans belgesinde şeffaf bir şekilde raporlanmalıdır. Enerji performans belgesi, iç hava kalitesi (havalandırma oranı) ve kapalı iç ortam ısıl çevre koşulları (yaz ve kış) ile ilgili bilgileri de içermelidir.
- Akıllılık göstergesi, binanın iç hava kalitesine ve termal konfor koşullarına katkı sağlama kabiliyetini artıran özellikleri kapsar. Sağlıklı ve enerji verimli binalar elde etmek için havalandırma sistemlerinin düzenli denetimi yapılmalıdır.
- Gözden geçirilerek/yenilenecek “Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği (EPBD)” havalandırma dahil olmak üzere teknik yapı sistemlerinin düzenli denetimlerini zorunlu kılmalıdır. Aynı zamanda zorunlu düzenli denetimlere alternatif olarak aktif bina otomasyon ve kontrol sistemlerini kurma şartlarını içermelidir.
EVIA benzer biçimde Yenilenebilir Enerji Direktifi’nin (RED) yeni düzenlemesinde de ısı geri kazanımın bir atık enerji teknolojisi olarak kabul edilmesini ve ayrıca ısı geri kazanımlı havalandırma ünitesinin (HRV) geri kazandığı enerjinin yenilenebilir bölümünün hesaplanabilir olmasını istiyor. Böylelikle yatırımcıların, karar vericilerin bu sistem ve teknolojilere yönlendirilebilmesinin de kolaylaşacağını öngörüyor.
Gökçen Parlar Ünal
gokcenparlar@dogayayin.com